อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ อุทยานเขาใหญ่ เป็นอุทยานแห่งชาติแห่งแรกของประเทศไทย มีอาณาเขตครอบคลุม ๔ จังหวัด คือ จังหวัดสระบุรี นครราชสีมา ปราจีนบุรี และนครนายก ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดของต้นน้ำลำธารที่สำคัญหลายสาย เช่น แม่น้ำนครนายก แม่น้ำปราจีน ลำตะคอง ลำพระเพลิง และห้วยมวกเหล็ก อุดมสมบูรณ์ด้วยพันธุ์ไม้และสัตว์ป่านานาชนิด เช่น ช้างป่า กวางป่า เก้ง กระทิง เสือ ตลอดจนมีลักษณะทางธรรมชาติที่สวยงาม มีเนื้อที่ ๑,๓๕๓๔๗๑.๕๓ ไร่ หรือ ๒,๑๖๕.๕๕ ตารางกิโลเมตร อีกทั้งเขาใหญ่ได้รับการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติแห่งแรกของประเทศไทย เมื่อวันที่ ๑๘ กันยายน พ.ศ. ๒๕๐๕ และได้รับสมญาว่าเป็นอุทยานมรดกของอาเซียน อีกทั้งได้รับการประกาศเป็นมรดกโลกจากยูเนส
โก ในปี ๒๕๔๘
ลักษณะภูมิประเทศ สภาพทั่วไปเป็นพื้นที่ด้านตะวันตกของเทือกเขาพนมดงรัก สูงโดดเด่นขึ้นมาจากที่ราบภาคกลาง แล้วก่อตัวเป็นแนวเขตของที่ราบสูงโคราช มีเขาร่มเป็นยอดเขาที่สูงที่สุด ๑,๓๕๑ เมตร เขาสามยอดสูง ๑,๑๔๒ เมตร เขาฟ้าผ่าสูง ๑,๐๗๘ เมตร โดยวัดความสูงจากระดับน้ำทะเลเป็นเกณฑ์และยังประกอบด้วยทุ่งกว้างสลับกับป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ ด้านตะวันออก พื้นที่จะลาดลงไปทางทิศใต้ ส่วนด้านตะวันตกพื้นที่จะเป็นภูเขาสูงชันลักษณะภูมิอากาศ ด้วยสภาพป่าที่รกทึบและได้รับอิทธิพลจากลมมรสุม ทำให้เกิดฝนตกชุกตามฤดูกาล อากาศเย็นสบายตลอดทั้งเหมาะแก่การเดินทางท่องเที่ยวและประกอบกิจกรรมนันทนาการต่าง ๆ อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปีประมาณ ๒๓ องศาเซลเซียส
ฤดูร้อน ดอกไม้ป่ามีหลากสีบานสะพรั่ง บ้างออกผลตามฤดูกาล
ฤดูฝน ป่าไม้ทุ่งหญ้าเขียวขจี น้ำตกทุกแห่งไหลแรงส่งเสียงดังก้องป่า
ฤดูหนาว ช่วงเดือนตุลาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์ เป็นฤดูที่นักท่องเที่ยวมากที่สุด ท้องฟ้าแจ่มใส ป่าไม้เขียวขจี
พืชพรรณและสัตว์ป่า สภาพป่าในเขตอุทยานฯ แบ่งออกได้เป็น ป่าเบญจพรรณ ป่าดงดิบแล้ง ป่าดงดิบชื้น ป่าดิบเขา ป่าเต็งรัง ทุ่งหญ้า และป่ารุ้นหรือป่าเหล่า ที่นี่เป็นแหล่งที่มีสัตว์ป่าชุกชุมมาก สัตว์ป่าที่สามารถพบได้บ่อย ๆ ได้แก่ เก้ง กวาง ช้าง นอกจากนี้ยังพบเสือโคร่ง กระทิง เลียงผา หมี เม่น ชะนี พญากระรอก หมาไม้ ชะมด อีเห็น กระต่ายป่า นกชนิดต่างๆ จำนวน ๓๑๕ ชนิด ที่สวยงาม และพบเห็นได้แก่ ผีเสื้อ มีรายงานพบกว่า ๒๑๖ ชนิด แหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ ได้แก่
ศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่ ตั้งอยู่กิโลเมตรที่ ๒๔ ถนนธนะรัชต์ เส้นทางขึ้นเขาใหญ่ด้านอำเภอปากช่อง สร้างขึ้นเมื่อ ปี พ.ศ. ๒๕๐๕ นักท่องเที่ยวที่ผ่านเข้าอุทยานแห่งชาติ และประชาชนทั่วไปมักแวะไปกราบไหว้ขอโชคลาภและขอพรอยู่เสมอ
น้ำตกกองแก้ว เป็นน้ำตกเตี้ย ๆ ที่เกิดจากห้วยลำตะคองซึ่งเป็นแนวแบ่งเขตจังหวัดนครนายก และนครราชสีมา ในฤดูฝนดูสวยงามมาก เหมาะแก่การเล่นน้ำ สามารถเข้าถึงได้โดยการเดินเท้าจากศูนย์บริการนักท่องเที่ยวประมาณ ๑๐๐ เมตร มีสะพานเชือกทอดข้ามลำน้ำให้บรรยากาศการพักผ่อนที่กลมกลืนและบริเวณใกล้ๆ ยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติเส้นสั้นๆ
น้ำตกผากล้วยไม้ เป็นน้ำตกขนาดกลางในห้วยลำตะคองเช่นเดียวกัน ห่างจากที่ทำการฯประมาณ ๗ กิโลเมตร สามารถเข้าถึงโดยทางรถยนต์และทางเดินเท้า บริเวณน้ำตกมีกล้วยไม้หวายแดงขึ้นอยู่ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของน้ำตกแห่งนี้และเป็นน้ำตกที่สายน้ำสองสายไหลผ่านชั้นหินทีละชั้นมาบรรจบกันจากน้ำตกผากล้วยไม้มีทางเดินไปน้ำตกเหวสุวัตได้
น้ำตกเหวสุวัต เป็นน้ำตกที่มีชื่อเสียงมากเป็นที่รู้จักกันโดยทั่วไป ตั้งอยู่สุดถนนธนะรัชต์ รถเข้าถึง จากลานจอดรถเดินลงไปเพียง ๑๐๐ เมตร หรือจะเดินเท้าต่อจากน้ำตกผากล้วยไม้ไปประมาณ ๓ กิโลเมตร จะได้ เห็นสายน้ำตกลงมาจากหน้าผาสูงราว ๒๐ เมตร มีจุดชมน้ำตกในระยะไกลที่สามารถมองผ่านแมกไม้เห็นภาพของน้ำตกทั้งหมดในมุมสูงได้สวยงาม หรือหากต้องการสัมผัสกับสายน้ำตกและแอ่งน้ำด้านล่าง ก็มีทางเดินลัดเลาะลงไปได้ แต่ในช่วงฤดูฝนน้ำจะมาก ไหลแรง และเย็นจัดควรระมัดระวังอันตราย
หอดูสัตว์ เป็นสถานที่จัดทำขึ้นสำหรับการดูสัตว์ป่า ผู้ที่สนใจสามารถเข้าใช้บริการได้ตั้งแต่เวลา ๐๖.๐๐-๑๘.๐๐ น. ได้แก่ หอดูสัตว์หนองผักชีอยู่ใกล้หนองผักชีซึ่งเป็นแหล่งน้ำของสัตว์ป่ารอบ ๆ หนองน้ำ เป็นทุ่งหญ้าคากว้างใหญ่ มีโป่งสัตว์ หอดูสัตว์มอสิงโต เหมาะสำหรับดูสัตว์ป่าที่มากินดินโป่ง ซึ่งเป็นดินที่มีแร่ธาตุสำคัญของสัตว์กินพืช
นอกจากนี้ในบริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ขญ.๔ (คลองปลากั้ง) ยังได้จัดให้มีหอดูสัตว์ชมกระทิง โดยอยู่ห่างจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ ประมาณ ๒ กิโลเมตร ตั้งอยู่ในทุ่งหญ้าติดชายป่า เชิงสันเขากำแพง ในเวลาเย็นจะมีฝูงกระทิงออกหากินบริเวณใกล้ ๆ
น้ำตกเหวนรก เป็นน้ำตกขนาดใหญ่และสูงที่สุดของอุทยานฯ อยู่ห่างจากที่ทำการฯ ลงมาทางทิศใต้ทางที่จะลงไปปราจีนบุรี โดยต้องเดินเท้าแยกจากทางสายหลักไปประมาณ ๑ กิโลเมตร ถึงจุดชมวิวที่มีมุมมองเห็นน้ำตก ได้สวยงาม น้ำตกมีทั้งหมด ๓ ชั้น ชั้นแรกสูงประมาณ ๖๐ เมตร เมื่อน้ำไไหลผ่านหน้าผาชั้นนี้จะพุ่งลงสู่หน้าผาชั้นที่ ๒ และ ๓ ที่อยู่ถัดลงไปใกล้ ๆ กันในลักษณะชันดิ่ง ๙๐ องศา รวมความสูงไม่ต่ำกว่า ๑๕๐ เมตร ในฤดูฝนสายน้ำที่ไหลทะลักไปสู่หุบเหวเบื้องล่างจะแรงมากจนน่ากลัว
การเดินทาง อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ ๒๐๕ กิโลเมตร สามารถไปได้ ๒ เส้นทางคือ แยกจากถนนมิตรภาพตรงกิโลเมตรที่ ๕๖ ไปตามถนนธนะรัชต์ประมาณ ๒๓ กิโลเมตร อีกเส้นทางหนึ่งคือ จากกรุงเทพฯ-แยกหินกอง แล้วไปตามทางหลวงหมายเลข ๓๓ (นครนายก-ปราจีนบุรี) ถึงสี่แยกเนินหอมใช้ทางหลวง ๓๐๗๗ ไปถึงเขาใหญ่ เส้นทางที่สองค่อนข้างชันเหมาะที่จะใช้เป็นทางลงมากกว่า หากโดยสารรถประจำ ทางจากกรุงเทพฯ ให้ลงที่อำเภอปากช่องแล้วต่อรถสองแถวจอดอยู่บริเวณหน้าร้านเซเว่น อีเลฟเว่น ขึ้นเขาใหญ่ ตลาดปากช่องรถจะไปถึงตรงแค่ด่านเก็บเงิน ค่ารถ ๒๕ บาท มีบริการระหว่างเวลา ๐๖.๐๐-๑๗.๐๐ น. จากนั้นต้องโบกรถขึ้นไปยังที่ทำการฯ หรือจะเช่ารถจากปากช่องเลยก็ได้ โดยด่าน เก็บเงินจะปิดไม่ให้นักท่องเที่ยวขึ้นเวลา ๒๑.๐๐ น. แต่สามารถลงเขาได้ทุกเวลา สำหรับค่าธรรมเนียมเข้าชมอุทยานฯ ชาวไทย เด็ก ๒๐ บาท ผู้ใหญ่ ๔๐ บาท ชาวต่างประเทศ เด็ก ๒๐๐ บาท ผู้ใหญ่ ๔๐๐ บาท รถ ๕๐ บาท รถบัส ๒๐๐ บาท รถจักรยานยนต์ ๒๐ บาท
ที่พักและสิ่งอำนวยความสะดวก บริเวณผากล้วยไม้จัดเป็นสถานที่ตั้งเต็นท์พักแรมมีร้านค้าสวัสดิการขายอาหาร และมีเต็นท์และเครื่องนอนให้เช่าน้ำนอกจากนั้นยังมีค่ายพักบริการอีก ๒ แห่งคือ ค่ายพักกองแก้ว และค่ายพักเยาวชน สำหรับการจองบ้านพัก ติดต่อโดยตรงที่ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช โทร. ๐ ๒๕๖๒ ๐๗๖๐-๒ หรือจองบ้านพักผ่านทางเว็บไซต์ www.dnp.go.th โดยโอนเงินผ่านธนาคารกรุงไทย
ทั้งนี้ ผู้ประสงค์เข้าไปท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติที่มีการจำกัดจำนวนนักท่องเที่ยว วันละ ๒,๐๐๐ คน กรุณาสอบถามหรือสำรองการเข้าไปใช้บริการล่วงหน้า ก่อนการเดินทางที่ โทร. ๐ ๓๗๓๖ ๕๐๓๓, ๐๘ ๑๘๗๗ ๓๑๒๗, ๐๘ ๖๐๙๒ ๖๕๓๑ (ตลอด ๒๔ ชั่วโมง) และเพื่อความปลอดภัยในชีวิตและไม่เป็นการรบกวนการดำรงชีวิตสัตว์ป่า ห้ามนำสัตว์เลี้ยงขึ้นไปบนอุทยาน และห้ามรถยนต์ขนาดมากกว่า ๔๐ ที่นั่ง รถสองชั้นหรือมีความสูง ๓.๕๐ เมตร ขึ้น-ลงเส้นทางระหว่างด่านศาลเจ้าพ่อ อำเภอปากช่อง ถึงที่ทำการ อุทยานฯ สำหรับการขึ้น-ลงเส้นทางระหว่างด่านเนินหอม อำเภอเมือง จังหวัดปราจีนบุรี ถึงที่ทำการอุทยาน ห้ามขึ้น-ลง ระหว่างเวลา ๑๖.๐๐- ๐๖.๐๐ น.
ล่องแก่งลำตะคอง ตลอดลำน้ำจะผ่านบ้านเรือน เรือกสวน และป่าไม้เขียวขจี มีความยากในการล่องแก่งที่ระดับ ๑-๒ ซึ่งไม่ยากเกินไปนัก เหมาะสำหรับมือใหม่ที่เพิ่งจะลองกิจกรรมประเภทนี้และยังเหมาะแก่การมาท่องเที่ยวกันเป็นครอบครัว เวลาที่เหมาะสมคือ ระหว่างเดือนพฤษภาคม-กันยายน เนื่องจากมีน้ำมาก ความแรงของกระแสน้ำพอที่จะทำให้เกิดความตื่นเต้นแต่ไม่ก่อให้เกิดอันตราย ส่วนในฤดูแล้งน้ำจะน้อยเกินไป การล่องแก่งใช้เวลาประมาณ ๑ ชั่วโมง ๔๕ นาที และอาจเพิ่มรสชาติการผจญภัยด้วยการนั่งช้างชมป่าหลังจากล่องแก่งก็ได้ หากสนใจกิจกรรมนี้ติดต่อได้ที่ ปางช้างเขาใหญ่ (บ้านป่าเขาใหญ่) ถนนธนะรัชต์ กิโลเมตรที่ ๑๙.๕ โทร. ๐ ๔๔๒๙ ๗๓๐๗, ๐ ๔๔๒๙ ๗๖๘๙-๙๐
วัดเทพพิทักษ์ปุณณาราม ตั้งอยู่บริเวณเขาสีเสียดอ้า ตำบลกลางดง แยก จากทางหลวงหมายเลข ๒ (นครราชสีมา-สระบุรี) หลักกิโลเมตรที่ ๑๕๐ ไปตามถนนลาดยางอีก ๓ กิโลเมตร เป็นวัดที่ประดิษฐาน “พระพุทธสกลสีมามงคล” เป็นชื่อที่ได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ชาวบ้านทั่วไปมักเรียกว่า “หลวงพ่อขาว” หรือ “หลวงพ่อใหญ่” เป็นพระพุทธรูปในพระอิริยาบทนั่งปางประทานพรสีขาวขนาดใหญ่ ขนาดหน้าตักกว้าง ๒๗ เมตร สูง ๔๕ เมตร สร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก โดดเด่นอยู่บนยอดเขาสูงจากระดับพื้นดิน ๑๑๒ เมตร หรือ ๕๖ วา หมายถึง พระพุทธคุณ ๕๖ ประการ ส่วนความสูงขององค์พระ ๔๕ เมตร หมายถึง พระพุทธองค์โปรดเวไนยสัตว์อยู่ ๔๕ พรรษา หรือเรียกว่าทรงทำพุทธกิจอยู่ ๔๕ พรรษา หลังจากที่ตรัสรู้แล้วทางขึ้นไปนมัสการองค์พระเป็นบันไดแยกออกสองข้าง เป็นรูปโค้งเว้าเหมือนขอบใบโพธิ์ นับรวมทั้งด้านซ้ายและขวาทั้งหมด ๑,๒๕๐ ขั้นซึ่งหมายถึง จำนวน พระอรหันต์ที่ไปชุมนุมกัน โดยมิได้นัดหมายในวันมาฆบูชา
ตลาดน้ำศิลปะกลางดง ตั้งอยู่ในกลางดงเมาเทนวิว ดิอ๊อกซิเจน รีสอร์ท เป็นตลาดน้ำศิลปะขนาดย่อม ที่นำศิลปะเข้ามาปรับแต่งภายในบริเวณไม่ว่าจะเป็นเรือที่คล้ายเรือแบบแถบยุโรปสไตล์ไทยๆ สตูดิโอเกี่ยวกับงานศิลปะ การเพ้นท์ภาพลงบนภาชนะ ของฝากที่เอาไว้ตกแต่งบ้านแบบ น่ารักๆ อีกทั้งยังมีการจัดสวนแบบอังกฤษ ที่มีการนำศิลปะแนว Folk Art มาตกแต่งโดยรอบสวน เหมาะสำหรับคนที่ชอบถ่ายรูป ในตลาดยังมีอาหารขายด้วย เช่น ก๋วยเตี๋ยว ไอศกรีม กาแฟโบราณ ส้มตำ ขนม ปังปิ้ง หรือถ้าชอบรับประทานแบบปิ้งย่างจะมีร้าน De Lelkker Grill & View ร้านสไตล์ยุโรปไว้บริการตลาดน้ำเปิดบริการวันเสาร์-วันอาทิตย์ เวลา ๑๐.๐๐-๑๖.๐๐ น. สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ๐ ๔๔๓๖ ๑๘๗๖-๗
ตลาดผลไม้กลางดง เป็นแหล่งจำหน่ายผลิตผลเกษตรของนครราชสีมาและจังหวัดใกล้เคียง ผลไม้ที่มีชื่อเสียงมากของกลางดง คือ น้อยหน่า ซึ่งมีขายเกือบตลอดปี ช่วงเวลาที่มีขายมากเพราะต้นให้ผลดก คือ ช่วงเดือนกรกฎาคมและสิงหาคม พันธุ์ที่นิยมปลูกกันมาก ได้แก่ พันธุ์ฝ้าย พันธุ์หนัง และพันธุ์ออสเตรเลีย พันธุ์ฝ้ายนั้นเป็นที่รู้จักกันมาช้านาน ถ้าซื้อไปฝากญาติผู้ใหญ่จะเป็นที่ชื่นชอบมากเพราะรับประทานง่าย จำหรับพันธุ์ออสเตรเลียนั้นผลมีสีเขียวและรสดีมาก แต่ยังมีผู้นิยมบริโภคน้อยเนื่องจากยังไม่เป็นที่รู้จักแพร่หลายและราคาสูงกว่าพันธุ์อื่น
อ่านต่อ แหล่งท่องเที่ยวอำเภอปากช่อง ช่วงที่ 2 ลำตะคอง ฟาร์มโชคชัย ตลาดน้ำและที่เที่ยวอื่นๆ