ป่าชายเลน

พายคายัคสัมผัสมัลดีฟแห่งเมืองไทย เกาะพยามเป็นเกาะใหญ่ในทะเลระนอง มีชายหาดยอดนิยมส่วนใหญ่อยู่ทางฝั่งตะวันตกจรดทิศเหนือ บริเวณนี้จึงคึกคักที่สุด ส่วนฝั่งตะวันออกเป็นอ่าวเงียบสงบมีอ่าวแม่หม้ายเป็นท่าเรือหลักของเกาะ และยังเป็นอ่าวเพียงแห่งเดียวของเกาะพยามที่มีลำคลองไหลผ่านจากใจกลางเกาะสู่ทะเล ลำคลองบริเวณนี้จึงอุดมไปด้วยป่าชายเลน และทิวทัศน์อันงดงาม อ่าวแม่หม้ายจึงเป็นอ่าวที่เหมาะสำหรับกิจกรรมพายเรือคายัคที่สุดของเกาะพยาม อ่าวแม่หม้าย ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของเกาะนับเป็นประตูสู่เกาะพยาม แม้จะเป็นศูนย์กลางของเกาะแต่อ่าวแม่หม้ายก็ยังมีชายหาดทอดยาวกว่า 40 เมตร ให้พักผ่อนกัน โดยเฉพาะบริเวณทางด้านทิศใต้ของอ่าวยังเป็นที่ตั้งของ เดอะ บลู สกาย รีสอร์ท@เกาะพยาม รีสอร์ทที่พักสุดสวยหรูที่มีจุดเด่นคือตั้งอยู่กลางลำคลองใสสะอาดติดกันทะเลจนได้ชื่อว่ามีบรรยากาศงดงามดั่งมัลดีฟแห่งเมืองไทย เมื่อมาพักผ่อนที่นี่จึงไม่ควรพลาดกิจกรรมพายเรือคายัคชมความสวยงามของสายน้ำ และป่าชายเลนอันอุดมสมบูรณ์ โดยกิจกรรมนี้สามารถพายเรือท่องธรรมชาติได้อย่างดีในช่วงน้ำขึ้นของวัน จากร้านอาหารของรีสอร์ทสามารถพายลัดเลาะเข้าไปในลำคลองผ่านห้องพักต่างๆ จากนั้นพายวนออกมายังบริเวณปากคลอง ยังได้พายเรือเที่ยวชมวิวชายหาด และทิวทัศน์ท้องทะเลของอ่าวแม่หม้ายกันอีกต่อด้วย หลังจบกิจกรรมพายเรือคายักช่วงเวลาที่เหลือยืมจักรยาน หรือมอเตอร์ไซค์จากรีสอร์ทออกไปเที่ยวชมอ่าวอื่นๆ…

พายเรือคายัคชมสายน้ำ 2 บรรยากาศ เกาะแห่งน่านน้ำทะเลตราดแห่งนี้มีขนาดใหญ่เป็นอันดับสองรองจากเกาะช้างเท่านั้น เกาะกูดจึงเป็นเกาะใหญ่ที่มีอ่าวต่างๆ ให้เที่ยวชมมากมายไม่แพ้เกาะช้าง โดยเฉพาะทางฝั่งตะวันตกของเกาะที่มีเวิ้งอ่าวและหาดทรายสวยให้ชมหลายแห่ง พิเศษสุดคือ อ่าวคลองเจ้า นอกจากจะเป็นเจ้าของหาดทรายขาวสวยงามแล้ว ยังมีลำคลองเจ้าไหลทอดยาวเชื่อมต่อออกมายังทะเลด้วย ซึ่งเป็นข้อดีเพราะคุณจะได้สัมผัสกับกิจกรรมพายเรือคายัคล่องชมสายน้ำ 2 บรรยากาศทั้งทะเล และลำธารใสสะอาดของเกาะกูด อ่าวคลองเจ้าตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเกาะกูด เป็นอ่าวที่มีหาดทรายขาวทอดยาว ตลอดแนวหาดร่มรื่นไปด้วยทิวสน และต้นมะพร้าว จึงเหมาะสำหรับการพักผ่อนเล่นน้ำทะเล โดยด้านหลังอ่าวคลองเจ้ายังมีถนนปูนอย่างดีเป็นเส้นทางสัญจรไปยังอ่าวอื่นๆ ใกล้เคียงด้วย เช่น อ่าวง่ามไข่ หาดทรายแดง อ่าวบางเบ้า ส่วนบริเวณกลางอ่าวมีลำคลองเจ้าไหลผ่าน โดยคลองเจ้าแห่งนี้มีต้นน้ำมาจากภูเขาสูงบนเกาะกูด และไหลทอดยาวออกมาสู่ทะเลที่อ่าวคลองเจ้า ภายในสองฝั่งคลองจึงอุดมไปด้วยป่าชายเลน…

ในวันที่รู้ว่าโลกภายนอกภูเขาเล็กๆ ของอำเภอท่าใหม่นั้นไม่ได้มีค่ากับชีวิตเท่าแผ่นดินที่เธอเติบโต นางลักษณ์ มณีรัตน์ หันหลังกลับเข้ามาหาสวนผลไม้และเนื้อดินของปู่ย่า การก้าวเดินคล้ายกลับสู่วัยเยาว์ แม้ว่าจะห่างเหินมันไปนาน แต่บางคราวทางเดินอันมั่นคงอาจหมายถึงทางสายเก่าที่หลายคนเคยหันหน้าจากหาย เราสืบเท้าตามเธอไปในโอบล้อมของสวนผลไม้แห่งชุมชนเขาบายศรี ภูเขาเนินเตี้ยๆ ที่แผ่ขยายเป็นดั่งตะกร้าผลไม้ของคนอำเภอท่าใหม่ นาทีเช่นนี้ราวกับโลกทวนย้อนไปสู่วันวาน “แต่เดิมปู่ย่าตาทวดเราก็หากินกับสวนผลไม้นี่ล่ะ” พี่นงลักษณ์ยังจำวันที่หาบคอนทุเรียน เงาะ มังคุด ออกจากสวนที่เธอเติบโตมา ห้วงยามนั้นบ้านแซงลึกเป็นหนึ่งในหมู่บ้านเล็กๆ ของอำเภอท่าใหม่ที่เต็มไปด้วยผลไม้ โลกแห่งการซื้อขายตกทอดอยู่เพียงตลาดท่าใหม่ หรือเลยถัดขึ้นไปในตัวเมืองจันทบุรีบ้างเป็นครั้งคราว ทางเดินไต่ลัดไปตามเรีอกสวนที่แผ่ขยาย ทุเรียนพื้นบ้านอย่างพวงมณีหยัดยืนต้นสูงสะท้อนอายุเป็นร้อยปีอยู่ในแวดล้อมของหมอนทองก้านยาว นาทีต้นฤดูฝนเช่นนี้ ในอากาศอัดครึ้มของเมืองที่ล้อมด้วยขุนเขาและทะเลอย่างเมืองจันท์ ความอัดอ้าวไม่อาจกั้นขวางหนทางชีวิต เลียงเก็บทุเรียนจากสวนนั้นสวนนี้แว่วยินอยู่ตลอดเส้นทาง “เรารวมกลุ่มกันเพื่อต่อยอดให้สวนผลไม้และผู้คนมีทางเลือก” เธอว่าถึงวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเกษตรชุมชนรักษ์เขาบายศรี (บ้านแซงลึก)…

เลยทางเข้าแม่กลองมาจะเจอปั๊ม ปตท. เลยปั๊มจะมีทางเลี้ยวซ้ายให้เลี้ยวเข้ามาทางนั้น ระวังรถสิบล้อด้วย พี่บัว บัวทิพย์ ไม่รู้จบ น้องเล็กของตระกูลซึ่งทำนาเกลือที่อำเภอบ้านแหลมมาตั้งแต่ยุคบุคเบิกกำชับมา เส้นทางเล็กๆ ที่พี่บัวแนะนำเป็นทางลัดไปสู่อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี แม้จะทำความเร็วได้ไม่มาก แต่ตลอดสองข้างทางยังมีวิถีชาวบ้านให้ได้เห็น ยังมีฝูงนกที่จับกลุ่มหากินอยู่ตามแอ่งน้ำใหญ่ และยังมีธรรมชาติของป่าชายเลนให้ได้มองอย่างเต็มอิ่ม นักท่องเที่ยวที่ไม่ได้เร่งรีบนัก ลองใช้เส้นทางนี้ดูนะครับ เชื่อว่าจะทำให้การไปเที่ยวชายหาดชะอำมีสีสันขึ้นอย่างแน่นอน เป้าหมายการเดินทางครั้งนี้ หมายมุ่งที่จะไปเรียนรู้การทำนาเกลือ อยากรู้ว่าเกลือที่นำมาปรุงอาหารให้อร่อยเหาะมีที่มาที่ไปอย่างไร เมื่อได้รับคำยืนยันความพร้อมจากเจ้าของนาเกลือผืนใหญ่กว่า 450 ไร่ จึงรีบบึ่งไปตามนัด เมื่อผ่านที่ว่าการอำเภอบ้านแหลม เข้าสู่ถนนแห่งการเรียนรู้ จึงได้ประจักษ์ว่าพื้นที่ทำนาเกลือที่เคยเห็นว่ากว้างใหญ่แถว ๆ ถนนพระราม…

จะออกเรือไปจนสุดขอบฟ้า หลังออกจากตัวเมืองกระบี่มาไม่นาน ถนนราบเรียบทอดยาวพาเราผ่านบ้านร่าหมาด และมาสิ้นสุดปลายทางที่บ้านขุนสมุทร ว่ากันตามจริง การเดินทางไปเกาะลันตาคนส่วนใหญ่มักเลือกเดินทางด้วยแพขนานยนต์ เพราะเป็นวิธีที่ง่ายและสะดวก แต่บางครั้งแง่งามที่พบเห็นระหว่างการเดินทางอาจตกหล่นสูญหาย การล่องเรือไปยังเกาะลันตาดูจะเป็นหนทางที่ทำให้เราสามารถเก็บเกี่ยวภาพงามทางตาได้อย่างลึกซึ้งและเข้าถึงมากกว่า ยามเช้าที่ท่าเรือขุนสมุทร คล้ายโลกยังไม่ตื่นจากการหลับไหล เรือหัวโทงหลายลำลอยเรียงรายอยู่เหนือผิวน้ำ ใกล้กันมีกระชังปลาให้เห็นเป็นหย่อมๆ ภาพตรงหน้านั้นช่างสงบงาม เสียงเครื่องยนต์เรือเริ่มแว่วดังเข้ามาใกล้ๆ สักพักเรือหัวโทงลำใหญ่มีหลังคาคลุมกันร้อนก็มาเที่ยบท่า ก่อนพาเราล่องเรื่อยผ่านป่าโกงกางที่แผ่กิ่งก้านอวดใบเขียวเป็นมันแน่นขนัดสองฟากผั่งออกสู่ท้องน้ำกว้างสุดลูกหูลูกตา “ข้ามแพมันสะดวก แต่ก็ไม่ได้เห็นอะไรมากมายเท่ากับล่องเรือข้าไป ถ้ไม่รีบร้อนไปเรือดีกว่า” พี่มนต์คนขับเรือใจดีชวนเราคุย พร้อมชี้ชวนให้ดูเกาะต่างๆ ระหว่างทาง “นั่นเกาะเปรว คนอิสลามเขาใช้ฝังศพกัน นั่นเขาร่าปู ที่เขาว่ามีสมบัติซ่อนไว้” เรือค่อยๆ เคลื่อนผ่านผืนน้ำใสไปเรื่อยๆ บางช่วงก็โยกโยนตามแรงคลื่น…

น้ำทะเลกำลังขึ้น เปลือกหอยเล็กๆ ที่ถูกคลื่นชัดเป็นแนวเมื่อน้ำขึ้นคราวก่อนกำลังจะจมหายไปอย่างช้าๆ แสงแดดของยามบ่ายทอดตัวไปหลังทิวเขาเงาร่มครึ้มตกลงมาห่มหาดทราย ลมทะเลพัดแผ่วโชยฉิว เรือหางยาวที่จอดอยู่เต็มชายหาดเริ่มทยอยออกไปทีละลำ นักท่องเที่ยวค่อยๆ ทยอยออกไปจนชายหาดสงบ เสียงนกร้องเบาๆ ดังสลับกับเสียงคลื่นที่พลิ้วกระทบฝั่ง ไม่นานนักท้องฟ้าก็เริ่มคลี่ม่านของยามค่ำลงห่มคลุมท้องทะเล และพระจันทร์ก็ส่องแสงกระจ่างขึ้นที่ริมขอบฟ้า ความงดงามของทะเลในช่วงพระจันทร์เต็มดวงดูอ่อนหวานยิ่งนัก.. ทางของเกลียวคลื่น แสงของเช้าตรู่วันนั้นช่างน่าจดจำยิ่งนัก เรายืนมองแสงของวันเปลี่ยนแปลงไปอย่างช้าๆ พร้อมกับเกลียวคลื่นที่ค่อยๆ ม้วนตัวเข้าหาฝั่งมองไปไกลๆ คล้ายทะเลโยกไกวอยู่ตลอด ดอกไม้แห่งท้องทะเลสีขาวเหนือยอดคลื่นปรับสีไปตามเวลาของพระอาทิตย์ที่สาดแสงแรงขึ้น จวบจนฟ้าสีชมพูปรับเป็นเหลืองอมส้ม จนกลายเป็นฟ้าสีน้ำเงินเข้ม ตัดกับผืนน้ำสีเขียวมรกต เรานั่งมองเกลียวคลื่นม้วนเข้าหาฝั่งลูกแล้วลูกเล่าพร้อมๆ กับเสียงนกเล็กๆ บินเข้ามากินลูกไม้ที่สุกอยู่ริมชายหาด ฟังสอดประสานกันอย่างลงตัว เสมือนกับผืนป่าอุดมสมบูรณ์ที่มาบรรจบกับท้องทะเล มันให้ความรู้สึกลงตัวอย่างยิ่ง ในความรู้สึกงดงามเช่นนี้…

ยามโบยบินเคียงปุยเมฆขาว เกาะลิบงดูราวหัวใจ ดั่งผืนกำมะหยี่สีเขียวกลางทะเลคราม แหลมจูโหยปรากฏตรงขอบฟ้าด้านใต้ มองเห็นหาดตูบเสมือนเกาะเล็กๆ ตรงปลายแหลม นั่นเอง บ้านอันอบอุ่นของ “นักเดินทาง” 4 ปีก่อน นอกจาก “ดุหยง” ที่นำพาผมมาเยือนเกาะนี้แล้ว ยังมีบรรดานกอพยพ-นักเดินทางผู้มาเยือนในฤดูหนาว ภาพฝูงนกทะเลนับพันนับหมื่นโบยบินเหนือชายหาด คล้ายเชิญชวนให้ผมมาเยือนที่นี่ ยามโบยบินเคียงข้างพวกเขา เกาะลิบงดูราวโลกอีกใบ ห้วงน้ำสีครามกางกั้นลิบงกับผืนแผ่นดินใหญ่ มองเห็นเรือลำเล็กจ้อยลอยล่อง ขณะผืนกำมะหยี่บนเกาะนั้นคือพรรณไม้อันหลากหลายทั้งเรือนยอดของมะพร้าว ป่าดิบ และภูเขา อ่าวด้านทิศใต้โอบล้อมไว้ด้วยป่าชายเลนอุดมสมบูรณ์ ทั้งหมดทำให้ลิบงเป็น “บ้าน” ของนกนักเดินทางมากหลายชีวิต ทุกๆ ปีเมื่อสายลมหนาวมาเยือนทะเลตรัง…

Secret Island คือเกาะอะไร อยู่ที่ไหน ถ้าบอกไปแล้วจะเป็น Secret หรือความลับได้อย่างไร แต่แนวคิดของรายการท่องเที่ยวนี้ก็คือ ความต้องการที่จะช่วยเหลือชุมชนที่ตั้งใจทำการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ หมู่บ้านท่าดินแดง อำเภอท้ายเมือง ที่เน้นไปที่การพายเรือท่องเที่ยวในพื้นที่ป่าชายเลนและริมทะเลในพื้นที่อุทยานแห่งชาติท้ายเหมือง ซึ่งหลายปีที่ผ่านมาบริการท่องเที่ยวของชาวหมู่บ้านท่าดินแดงนี้เคยได้รับรางวัลการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ยอดเยี่ยม แต่เพราะความเป็นชาวบ้านจริงๆ จึงขาดการทำตลาดที่ดี เมื่อภาครัฐผู้สนับสนุนปล่อยมือก็เคว้งคว้างจนไปต่อไม่ได้ การท่องเที่ยวระดับชนะเลิศของชาวบ้านท่าดินแดงแห่งนี้จึงสลายตัวไป หลายปีที่ผ่านมา คุณสตางค์ หรือต่อพงษ์ วงษ์เสถียรชัย เถ้าแก่ใหญ่บริษัท Love Andaman เกิดความประทับใจกับความงดงามของเส้นทางพายเรือในเส้นทางเลียบริมทะเลของชาวหมู่บ้านท่าดินแดง ที่ผ่านไปยังอ่าวเล็กๆ และหาดทรายชายป่าหลายแห่ง ที่น้ำทะเลสีใสแจ๋ว เม็ดทรายแม้จะไม่ขาวจั๊วะ แต่ก็เม็ดละเอียดสะอาดเนียนสวย…

ในระยะ 3-4 ปีที่ผ่านมา เกิดการท่องเที่ยวรูปแบบใหม่ของเมืองไทยคือ “การชมวาฬ” ซึ่งต่อยอดมาจากการออกเรือไปดูนกน้ำ-นกทะเล ในบริเวณอ่าวบางตะบูน อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี ช่วงปลายปี พ.ศ. 2553 หลังจากข่าวคราวของวาฬบรูด้าแพร่กระจายออกไปตามสื่อมวลชนต่างๆ ผู้คนจากทั่วสารทิศต่างหลั่งไหลมายังชายฝั่งเพชรบุรี หวังจะชื่นชมยักษ์ใหญ่แห่งท้องทะเลไทย กลายเป็นปรากฆการณ์บรูด้าฟีเวอร์ อันที่จริงการส่งเสริมการท่องเที่ยวชมโลมาในประเทศไทยมีมาก่อนหน้านั้นแล้ว แต่ไม่ค่อยเป็นที่รู้จักกันในวงกว้างนัก เช่น โลมาอิรวดี ที่ปากแม่น้ำบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา โลมาหลังโหนก หรือโลมาสีชมพูที่อ่าวขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราช สำหรับนักท่องเที่ยวชมวาฬในเมืองไทยถือเป็นเรื่องใหม่ หลายๆ คนอาจยังไม่รู้ด้วยซ้ำว่าประเทศไทยก็มีวาฬ โดยเฉพาะในบริเวณอ่าวไทยตอนใน ซึ่งเป็นแหล่งที่พบวาฬบรูด้าเป็นประจำ…

พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นกรุงเทพมหานคร เขตบางขุนเทียน ตั้งอยู่ที่ถนนพระราม ๒ เป็นพิพิธภัณฑ์เขตที่สำนักสวัสดิการสังคม กรุงเทพมหานครริเริ่มขึ้น เพื่อการเรียนรู้เรื่องราวของท้องถิ่นในด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ภูมิปัญญา โดยใช้พื้นที่อาคารโรงเรียนคลองพิทยาลงกรณ์ แขวงท่าข้าม เขตบางขุนเทียน ภายในจัดแสดงวิถีชีวิตชาวบางขุนเทียน ที่มาของชื่อเขตบางขุนเทียน สวนผลไม้ในเขตบางขุนเทียน สวนส้มบางมด การทำนาในอดีต ข้าวของ เครื่องใช้สมัยโบราณ เรื่องราวของสัณฐานกรุงเทพฯ เส้นทางเดินทางของ พระเจ้าตากสินมหาราช บุคคลสำคัญทางประวัติศาสตร์ของชาวบางขุนเทียน เช่น สุนทรภู่ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ป่าชายเลนในเขตบาง ขุนเทียน และสถานที่น่าสนใจภายในเขต นอกจากนี้ยังสามารถเช่ารถจักรยานเที่ยวชมป่าชายเลน…